مهم ترین معیار و ملاک انتخاب همسر

ملاک انتخاب همسر

مجله اینترنتی آموزنده : یافتن همسری مناسب و مطلوب، ه برای دختر خانم‌ها و هم برای آقا پسرها، نه تنها یک خواسته‌ی جدی و دغدغه‌ی ذهنی است، بلکه حتی به یک معضل جدی که اغلب لاینحل نیز به نظر می‌رسد مبدل شده است.

تاکنون توصیه‌های متفاوت و نکات مهمی در امر ازدواج مطرح شده است که اغلب آنها و به ویژه هر آن چه در اسلام بیان شده کاملاً صحیح، درست و موثر است. مثل این که حتماً با کفو «همتا» ازدواج کنید، مهریه‌ را سنگین نگیرید، پای بند چشم و هم چشمی نباشید و …، اما این مقوله به نکات دیگری که با توجه به «آفت شناسی ازدواج در عصر و جامعه‌ی ما» اشاره دارد.

در بیان این نکات توصیه‌ای، از اطاله‌ی کلام و توضیحات خودداری و پرهیز می‌کنم، چرا که به وضوح مشهود و مفهوم همگان است. پس اینک خوب دقت کنید:

۱- اولین نکته به دستورالعمل پیشگیری از ابتلاء به انواع صفات، اخلاق و رفتارهای موقعیت کش یا به تعبیر دیگر «خواستگار کش» در عصر و جامعه‌ی ما اختصاص دارد. در یک جمله «اگر نمی‌توانید از فیلم و سریال ایرانی الگو نگیرید، اصلاً به تماشای آنها ننشینید». چرا که آن چه به تصویر می‌کشند و القاء می‌کنند، فقط با اوهام ذهن، شرایط خانوادگی و اهداف خودشان منطبق است و هیچ تناسبی با فرهنگ و جامعه‌ی ما ندارد.

۲- سعی نکنید با انواع آرایش و پوشیدن لباس‌های نیمه، مانند مانتوهای نازک، تنگ و کوتاهی که همه‌ی هیکل شما را در یک نگاه قابل رۆیت (دید زدن) می‌کند، خود را زیبا و جذاب نشان دهید. چرا که ذات مردانه چنین است که اگر خودش مردی مومن، با وقار، با حیاء و با غیرت باشد، از شما و رفتارتان متنفر می‌شود و اگر خودش اهل … باشد نیز، در عین کام‌گیری رایگان و لذت سهل، شما را دختری «جلف»، «خلاف» و قابل دسترس می‌داند و نه قابل ازدواج.

۳- به هیچ وجه در میهمانی‌های مختلط، پارتی‌ها، تورهای متداول و …، به دنبال خواستگاری مطلوب که بتواند همسر ایده‌آل شما باشد نگردید. و با رفتارهایی چون: گرم گرفتن، خندیدن، خودمانی بودن، دست و روبوسی با نامحرم، خدایی نکرده رقصیدن و …، سعی نکنید خود را مهربان و خون‌گرم، اجتماعی، با نشاط، مدرن و … نشان دهید، چون پسرهایی که در این مراسم شرکت می‌کنند، به هیچ یک از دختران شرکت کننده، به چشم یک دختر خوب و همسر ایده‌آل نگاه نمی‌کنند، بلکه شما را طعمه‌ای راحت الوصول فرض می‌کنند که اطوارهایی را جهت انجام تشریفات و مقدمات صید شدن انجام می‌دهد.
امام صادق (علیه السلام) درباره اهمیت توجه به ملاک هاى انتخاب همسر فرمودند: « خوب دقت کن که خودت را در کجا مى نهى و چه کسى را در مالت شریک مى گردانى و بر دین و اسرارت آگاه مى سازى»

۴- بر عکس روش‌های متداول و آموزه‌های فیلم‌ها و سریال‌ها، به دنبال دوست پسر بازی و انتخاب همسر از این راه نروید. اولین حدس و داوری غالب پسرانی که با شما دوست می‌شوند راجع به شما این است که: «خدا می‌داند قبل از من با چند نفر دوست بوده است؟ پس، اساساً این کاره است و به غیر از این که دوست دختری باشد و زمینه را برای تفریحات و لذت‌های ما فراهم کند، به هیچ درد و مصرف دیگری نمی‌خورد.»

۵- خلاصه آن که سعی کنید یک دختر، منطبق با تمامی مشخصه‌ها و ویژگی‌های یک دختر واقعی باشید. نه مانند دخترهای سریالی با ویژگی‌های مصنوعی و القایی کارگردانان فمنیست و آن هم از نوع جهان‌سومی. نه هندی بازی در بیاورید و نه خود را منطبق با ارزش‌های امریکایی و اروپایی جلوه دهید. این مشخصه‌ها و ویژگی‌ها برای از بین بردن فرهنگ ازدواج، بدبخت و آواره کردن دخترها، ازدیاد فساد، فحشاء، گسترش طلاق زودرس و در راستای مردسالاری به سبک غربی است. صدایش را در نمی‌آورند و نامش را «فمینیسم» گذاشته‌اند.

اگر خودتان باشید، بسیار جذاب‌تر خواهید بود و امکان یافتن زوجی مناسب و مطلوب و به دست آوردن زندگی، سعادت و آرامشی واقعی و پابرجا برای شما بیشتر میسر خواهد بود. باور کنید راست می‌گم.

همسر خوب، خیر است

قرآن از همسر خوب و نیکو به خیر تعبیر کرده است. خیر به معنای چیزی است که گرایش و رغبت همگانی بدان وجود دارد، به این معنا که همسر خوب کسی است که از نظر همگان مورد تایید و توجه است و هر کسی آرزو دارد دارای چنین همسری باشد زیرا ملاک های انسانی را چنان فراهم آورده که هر کسی به طور طبیعی آن را می ستاید و می پسندد.

از نظر زیبایی، انسانی طبیعی و در حد اعتدال کامل است و نقص و عیبی در ظاهر وی نیست.

از نظر بینشی و نگرشی و اخلاق فردی و رفتار اجتماعی نیز در مسیر تکاملی انسان قرار دارد و اصول و مبانی فطری را در خود بروز و ظهور داده است.

نمونه های عینی آن را قرآن در آسیه (سلام الله علیها) و مریم دختر عمران (سلام الله علیها ) در میان زنان و حضرت ابراهیم (علیه السلام) و دیگر پیامبران (علیهم السلام) در میان مردان مطرح می کند. در این میان پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) الگوی برتر در میان مردان است و در حوزه همسری بهترین و کامل ترین ایشان به شمار می آید. در آیات و سوره های چندی به الگوی دیگری به عنوان خانواده برتر و نمونه اشاره شده است که از هر نظر در کمال بینشی و نگرشی و رفتاری هستند.

بنابراین انسان اگر بخواهد به کمال برسد و از مواهب دنیا برای دست یابی به تکامل و کمال و حتی آسایش و آرامش دنیوی بهره برد می بایست همسری را انتخاب کند که زمینه رشد و تکامل و آسایش او را فراهم آورد و آرامش را در خانه اش جای دهد. چنین همسری را می توان در میان زنان و مردان مومن یافت.

قرآن کریم و روایات معصومان (علیهم السلام) ملاک هاى مهمى را براى این مسئله بیان کرده است که در این نوشتار به چند نمونه مى پردازیم:

امام صادق (علیه السلام) درباره اهمیت توجه به ملاک هاى انتخاب همسر فرمودند:

«خوب دقت کن که خودت را در کجا مى نهى و چه کسى را در مالت شریک مى گردانى و بر دین و اسرارت آگاه مى سازى.» ( حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ح۱۴، ص۱۴)

و نیز فرمودند:

« زن به منزله گردنبندى است که به گردن مى افکنى، سپس مراقب باش که چه چیزى را به گردن مى افکنى.» ( همان، ص۱۷)
مراسم عروسی

امام صادق (علیه السلام) مى فرماید:

«اگر مرد با زنى براى جمال یا مال ازدواج کند به همین امر واگذار مى شود ولى اگر براى دیندار بودن او ازدواج کند خدا مال و جمال را نیز نصیبش مى گرداند.» (شیخ صدوق، محمد بن على بن الحسین ابن بابویه قمى، من لایحضره الفقیه، ترجمه على اکبر غفارى)

و نیز رسول خدا (صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم) مى فرماید:

«هر کس با زنى براى مالش ازدواج کند خدا او را به همین امر واگذار مى نماید و هر کس که براى جمالش ازدواج کند به چیزى مى رسد که از آن کراهت دارد و هر کسى که براى دیندارى ازدواج کند خداوند هر سه را برایش جمع مى کند.» ( وسائل الشیعه، ج۱۴)

عقل و هوش

بعد از دیندارى، عقل و زیرکى از مهم ترین معیار و ملاک یک همسر خوب محسوب مى شود.

اداره و تداوم و پیمودن راه راست و حل مشکلات زندگى کار آسانى نیست.

اگر دو همسر با هم تفاهم داشته باشند و موقعیت یکدیگر و شرایط و امکانات زندگى را خوب درک کنند، مى توانند زندگى را بر پایه صحیحى استوار سازند و به انجام وظیفه مشغول باشند و به کانون خانواده صفا و محبت و گرمى دهند و با عقل و درایت مشکلات را حل و فصل کنند.

همسر عاقل امکانات خانواده و شرایط و اوضاع زندگى را خوب درک مى کند، توقعات بیجا و بلندپروازى ندارد تا همسرش را در فشار قرار دهد.

به علاوه، عقل و هوش زن و شوهر در فرزندان نیز تأثیر دارد، فرزندان خانواده خوش فهم و باهوش، غالبا زیرک مى شوند، و برعکس حماقت و نادانى پدر و مادر نیز در فرزند تأثیر دارد، همسر باهوش و عاقل بهتر مى تواند نسبت به تعلیم و تربیت فرزندانش انجام وظیفه نماید.

امام على (علیه السلام) مى فرماید:

«با انسان احمق و نافهم ازدواج نکنید زیرا معاشرت با او بلایى است عظیم و فرزندانش نیز ضایع خواهند شد.» (کلینى، محمد بن یعقوب، اصول کافى، ج۱، ص۷۰)

عفت و پاکدامنی

از جمله ملاک هاى بسیار مهم و ضرورى در انتخاب همسر، عفت و پاکدامنى است.

اگر به قرآن کریم و روایات معصومان مراجعه کنیم به خوبى مى فهمیم که آنان به عفت و پاکدامنى تأکید فراوان مى کردند.

قرآن شریف در همین زمینه مى فرماید:

«مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک ازدواج نمى کند، و زن زناکار را جز مرد زناکار یا مشرک، به ازدواج خود در نمى آورد، و این کار بر مومنان حرام شده است.» ( نور، آیه۸)

بنا بر روایت خداوند متعال مى فرماید:

«وقتى اراده کنم که خیر دنیا و آخرت را براى یک مسلمان جمع کنم قلبى خاشع و زبانى ذاکر و تنى صابر بر بلا به او عطا مى کنم و همسرى به او مى دهم که از نگاه کردن به وى شادمان شود، و آن زن در غیاب شوهر از نفس خودش و مال شوهرش نگهدارى کند.» (وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۵۱)

همچنین امام صادق (علیه السلام) مى فرماید:

«کفو بودن در این است که عفیف باشد و از امکانات اقتصادى نیز برخوردار باشد. »
«وقتى اراده کنم که خیر دنیا و آخرت را براى یک مسلمان جمع کنم قلبى خاشع و زبانى ذاکر و تنى صابر بر بلا به او عطا مى کند و همسرى به او مى دهم که از نگاه کردن به وى شادمان شود، و آن زن در غیاب شوهر از نفس خودش و مال شوهرش نگهدارى کند»

شرافت خانوادگى

پنجمین ملاک در انتخاب همسر اصالت و شرافت خانوادگى است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

در همین زمینه قرآن کریم مى فرماید:

«سرزمین پاکیزه (و شیرین) گیاهش به فرمان پروردگار مى روید، اما سرزمین هاى بد طینت (و شوره زار) جز گیاه ناچیز و بى ارزش از آن نمى روید.» ( اعراف، آیه۵۸)

همچنین رسول خدا (صلّی اللَّه علیه و آله) مى فرمایند:

«اى مردم از گیاهانى که بر مزبله ها مى روید اجتناب نمایید، گفته شد: یا رسول اللّه مقصود شما از گیاه و سبزى که بر مزبله مى روید چیست؟ زن زیبایى که در خانواده پست و فرومایه پرورش مى یابد.»

پیامبر اسلام فرمودند:

«بنگر که فرزند خود را در چه مکانى قرار مى دهى زیرا رگ و ریشه در فرزند اثر مى گذارد.» ( متقى، علاءالدین بن حسام الدین الهندى، کنزالاعمال، ج۱۵، ص۱۵۵)

و نیز فرمودند:

«با خانواده اى خوب و شایسته وصلت کنید زیرا خون اثر دارد.»

نمی‌خواهم بگویم مطالب فوق را بخوانید و سپس به ده دخترخانمی که می‌شناسید توصیه کنید که آن را خوانده و به ده نفر دیگر بدهند، اگر این کار را بکنید تا ده روز، یا ده ماه، یا ده سال دیگر ممکن است خواستگار خوبی پیدا کنند و اگر انجام ندهند به ده بلاهای شوهر سوز مبتلاء می‌گردند، اما خوب است مراتب را به اطلاع سایر گرامیان «دم بخت» یا «منتظر بخت» نیز برسانید!!